۲-مشخصات ظاهری جنیان
با توجه به آنچه نسبت به ماهیت جنیان در آیات قرآنی و برخی از روایات و آراء فیلسوفان مختلف آمده است، این موجودات قابلیت تغییر شکل و ظاهر دارند. همچنان که در روایاتی می خوانیم که شیطان به اشکال مختلف بر انسان ها ظاهر می شود.
منتهی در برخی از روایات، تصویری از ظاهر جنیان مومن و کافر آورده شده است. مثلا در روایات متعددی داریم که برخی از اصحاب حضرات معصومین (ع) گرهی از جنیان را دیده اند که برای پرسش سوالات دینیشان خدمت ائمه (ع) رسیده اند. یا در مورادی جنیان مومن برای انجام کاری از طرف اعل بیت (ع) ماموریت داشته اند. از جمله این روایات می توان به موارد زیر اشاره نمود:
۱. سعد اسکاف گوید: مىرفتم خدمت امام باقر (ع) و مىخواستم اجازه ورود بگیرم و خدمت او برسم، به ناگاه دیدم شتران با جهازى بر در خانه صف کشیده و ناگهان آوازها بر خاست و سپس مردمى عمامه بر سر مانند زُطها (سودانىها و هندىها) از در خانه بیرون شدند، من خدمت امام رسیدم و گفتم: قربانت، امروز دیر به من اجازه ورود دادید و مردمى دیدم عمامه بر سر از خانه بر من بیرون شدند، من آنها را نشناختم. فرمود: اى سعد، مىدانى اینها چه کسانی هستند؟ گفتم: نه، فرمود: اینها برادران جنّ شما هستند که نزد ما مىآیند و از حلال و حرام و معالم دین خود پرسش مىکنند. (اصول کافی، ج2، ص: ۳۱۳)
۲. سدیر صیرفى گوید: امام باقر (ع) نیازمندیهائى را در مدینه به من سفارش داد و من از مدینه (به سوى مکه) روانه شدم و در تنگه روحاء (محلی میان مکه و مدینه) بر شتر خود سوار بودم که فردی را دیدم که لباسش را دورتادور خود پیچانده بود، به سمت او رفتم و به گمانم رسید که تشنه است ظرفی را به او دادم، گفت: نیازى بدان ندارم و او نامهاى به من داد که مُهر او هنوز تر بود، چون نگاه کردم، مُهر امام باقر (ع) بود، گفتم: چه وقتى این نامه را از آقایت گرفتى؟ گفت: هم اکنون. در نامه مطالبى به من دستور داده بود. ناگهان رو برگردانیدم و احدى را نزد خود ندیدم. سپس امام باقر (ع) آمد و خدمتش رسیدم و گفتم: قربانت گردم، مردى نامه شما را که هنوز مُهرش تر بود براى من آورد، فرمود: اى سدیر، ما خدمتکارانى از جن داریم که هر وقت شتاب داشته باشیم آنها را مىفرستیم. (اصول کافی، ج2، ص: ۳۱۵)
در روایات دیگری نیز از ظاهر جنیان کافر و شیاطین سخن به میان آمده است. در یکی از این روایات، به یکی از جنگ های امیرالمومنین (ع) با آنان اشاره شده است. در این روایت مفصل، افراد حاضر در صحنه، جنیان را به شکل مردمان هند و سودان دیدند که بنظر میرسید شعلههائى از آتش در دستهاى خود دارند.
نکته ای که در اینجا بد نیست به آن اشاره ای داشته باشیم، عزم استکبار جهانی در ترویج مسائل متافیزیکی در سال های اخیر است. ترویج این مساله علاوه بر بدل سازی برای مفاهیم ناب غیبی که از طریق وحی به بشر رسیده، می تواند به نظام سلطه در مقابله با بحران معنویت و تثبیت موقعیت خود نیز کمک شایانی نماید.
این مساله به روشنی در فیلم های هالیوودی قابل مشاهده است. به اذعان کارشناسان این حوزه، سینمای هالیوود در سال های اخیر به صورت واضحی به سمت موضوعات ماورایی کشیده شده است. فیلم هایی با موضوعات جادوگری و موجودات عجیب و غریب که شمارش آن ها از خارج از حدّ است. در همین راستا می توان به جریان سازی عظیمی که در حوزه ادبیات، خصوصا ادبیات کودک و نوجوان[۱]، در حال انتشار است، نیز اشاره نمود.
منتهی مساله قابل تامل در این میان، همخوانی عجیب کاراکترها و آموزه های این نوع از فیلم ها و داستان ها، با ماهیت شیاطین جنّی در آموزه های اسلامی است. به عنوان مثال تصویرسازی که از موجودات ماورایی در بسیاری از فیلم ها همچون سری فیلم های نبرد خدایان[۲] و هابیت[۳] و یا انیمیشن هایی همچون ظهور نگهبانان[۴] میشود، در برخی موارد تطابق فراوانی با اشکال ظاهری جنیان دارد. بررسی این مساله نیازمند مجالی مفصل تر بوده و به همین اشاره اکتفا می نمائیم.
